PERSBERICHT Exloo, december 2014
KERSTDAGEN VALTHERMOND, OUD EN NIEUW IN EXLOO, VELDWEGEN IN VALTHE EN ZIEKTEKOSTEN
Spitwa(a)rk begint met de geschiedenis van de Odoorner ziektekostenverzekering, geschreven door Bé Trip. Marchinus Elting heeft onderzoek naar de herkomst of betekenis van de veldwegen in Valthe en Valtherveen.
Jan Fouke van Klinken schrijft over het kerstfeest in Valthermond in de Kerk op nr. 44 vóór de Tweede Wereldoorlog. Geert Komduur schrijft over gebruiken in Exloo omstreeks de jaarwisseling. Voor Oderen verandert gaan we deze keer naar Klijndijk. Waar nu een rotonde ligt, moest men vroeger een kruising passeren. Jan Wierenga laat in de rubriek Rondblik zijn gedachten de vrije loop: midwinter en goden komen voorbij.
Uit de krant gaat deze keer over twee ‘vijanden’, namelijk burgemeester Jan van Roijen en dominee Harm van Lunzen. De middenplaat toont een foto rond 1920 van een reisje van de school Odoornerveen-Zuid naar de glasfabriek in Nieuw-Buinen. De rubriek Herkent u het nog? laat een foto uit 1927 van een spinnende vrouw uit Valthe zien. Op de voorpagina het arbeidershuisje van Roelf Suk uit Valthermond
Kerstdagen vóór de Tweede Wereldoorlog in Valthermond
Jan Fouke van Klinken opent Spitwa(a)rk met een verhaal over de kerstdagen vóór de Tweede Wereldoorlog in Valthermond. Het kerstfeest in de Kerk op nr. 44 levert een mooie tijdsimpressie op. Hoe de kerstboom werd versierd, de warme chocolademelk en de uitgereikte boeken komen aan de orde en natuurlijk het kerstverhaal.
Drentse ‘Don Camillo’ troeft burgemeester af…
Uit de krant is deze keer een artikel uit het Nieuws van de Dag van 10 januari 1958 over de strijd tussen burgemeester Jan van Roijen en dominee Harm van Lunzen. Een tweetal dat vaker de strijd met elkaar aanging.Deze keer over de toestand van een weg nabij de kerk in Odoorn.
Oud-nieuwviering in Exloo in de jaren vijftig
Geert Komduur, opgegroeid in de ‘Hanenbietershoek’ in Exloo Hij heeft veel mee gekregen over de in die tijd ouderwets wordende en verdwijnende gebruiken. De kinderen hielden in december zich veel bezig met carbidschieten. Tegen het eind van het jaar werden de jaorskoeken gebakken. Dit deden de mannen in het stookhok. Ook het slepen end en de nieuwjaarsvisites blijven komen aanbod.
Over veldwegen Valthe en Valtherveen
Marchinus Elting, Valthenaar van geboorte, heeft onderzoek gedaan naar de herkomst van de veldnamen rondom Valthe, de straatnamen in het dorp en diverse wetenswaardigheden over Valthe. Deze keer gaat het over de herkomst of betekenis van de veldwegen in Valthe en Valtherveen.
Verzekeren van ziektekosten in de gemeente Odoorn
Begin vorige eeuw werd de vereniging Ziekenzorg Odoorn opgericht. De vereniging werd in 1993 opgeheven. De historie van het verzekeren van ziektekosten in de voormalige gemeente Odoorn tussen 1924 en 1993 heeft Be Trip opgediept uit eigen herinneringen en notulenboeken.
PERSBERICHT Exloo, september 2014
OUDE FAMILIES UIT EXLOO, FAMILIE CATS,GEERT KLOPPENBURG EN VISSEN
Spitwa(a)rk opent met een artikel van Geert van Rossum Hzn. over de afkomst van families uit Exloo van wie de verre voorouders uit andere landen afkomstig zijn.
Jacob Westendorp verhaalt over de visvereniging uit Valthermond. Vis was er genoeg in Valthermond in de vorige eeuw. Westendorp vertelt over diverse visstroopmethoden.
Dientje Cats schreef de geschiedenis van de familie Cats in hotel Bussemaker op. Een verhaal met mooie oude foto’s. Marchinus Elting schreef over Geert Kloppenburg uit Valthermond. Hij werkte bij stelmaker Hendrik Evelines Venema. Jan Wierenga laat in de rubriek Rondblik zijn gedachten gaan over de Hunze. Uit de krant gaat over het vijftigjarig bestaan in 1969 van Ons Belang in 2e Exloërmond.
Oderen verandert laat een oude foto van café Groenier zien. In dit pand in 2e Exloërmond vinden we nu Horeca Centrum Spa. Café Griemink in Valthe (1940), nu De Gaffel, staat op de middenplaat. Herkent u het nog? toont u een man en vrouw uit Odoorn in deftige bruiloftsdracht en op de voorpagina staan twee vissers, G. Eerenstein en J. Bos uit Odoorn (1931) trots met hun vangst.
Van Duitsland, België en Portugal naar Exloo
De families Bussemaker, Smit, Klingenberg, Smeman, Bodewits, Oltrop, Geugies, Roeles, Zielman, Alferink, Straatman, Buter, Vrieling, Brouwer, Van der Mercken, Neukermans, Mones kunnen van oudsher tot de autochtone bevolking worden gerekend. Ze hebben verre voorouders die uit andere landen afkomstig zijn.
Visvereniging
Jacob Westendorp verhaalt over de visvereniging uit Valthermond. In de vorige eeuw was er veel vis in Valthermond. Gevolg was dat zowel de bewoners als de beroepsvissers van elders het water te scherp bevisten, waardoor de visstand ten onder dreigde te gaan. Niet het vissen met de hengel zorgde daarvoor, maar het clandestien en met ongeoorloofde middelen de vissen verschalken, deed de visstand sterk teruglopen.
De geschiedenis van de familie Cats in vogelvlucht
Dientje Cats uit Annen noteerde de geschiedenis van haar familie. Sjoerd Cats en Jacomina Corbeel. Haar ouders kochten in 1928 hotel Bussemaker. Dientje was een van de dertien kinderen. Het verhaal kent leuke anekdotes over Exloo en haar familie. Verhalen die bij oud-Exloërs vast veel herinneringen doen herleven.
Geert Kloppenburg en de stelmakerij
Geert Kloppenburg uit Valthermond werd een aantal jaren geleden geïnterviewd door Marchinus Elting. Kloppenburg heeft van 1946 tot 1956 gewerkt bij stelmaker Hendrik Evelines Venema. Een opleiding voor stelmaker bestond toen niet. Je kon het alleen leren via de patroon voor wie je werkte of via een leermeester.
PERSBERICHT Exloo, juni 2014
BIJNA ALLE DORPEN IN ODOORN IN SPITWA(A)RK
Het zomernummer van Spitwa(a)rk leidt de lezer door Odoornerveen, Klijndijk, 1e Exloërmond, Valthe, Valthermond, Exloo en Odoorn. Pim Mensingh komt met een aantal genealogische gegevens van de kinderen van de overleden evangelist Hendrik Cornelis Beek.
Geert van Rossum Hzn. heeft aan de hand van genealogische gegevens en van overleveringen een overzicht van de familie Speelman, Van Jacob Westendorp het tweede deel over de veenschappen en het waterschap in ons kerspel
Albert J. Mantingh schreef dat vrouwen vroeger eerder stierven dan de mannen. Zijn artikel is gebaseerd op elf families, die hoofdzakelijk uit de huidige gemeente Borger-Odoorn komen. Oud-Valthenaar Ab Stevens schreef over de spienstertied.
Uit de krant gaat over het 60-jarig jubileum in 1958 van toneelvereniging De Heidebloem in Valthe Ook de DHV-prijs 2013 voor de musical De Opgejaagden komt aan de orde. Jan Wierenga vraagt in zijn column Rondblik of de wolven nu wel of niet terugkomen in onze regio. De middenplaat is een groepsfoto (1962) van de plattelandsvrouwen uit Odoornerveen. Oderen verandert laat De Doorsnee nu en vroeger zien.
Op de voorplaat een oude foto van Odoornerveen. De rubriek Herkent u het nog? laat u deze keer twee foto’s van de kleuterschool in Valthe zien.
De nazaten van de padjesdominee
Pim Mensingh ontving van een kleindochter van de in 1958 overleden evangelist Hendrik Cornelis Beek een aantal genealogische gegevens van de kinderen van het echtpaar Beek. Beek werd in 1920 voorganger van de Goede Herderkerk in Klijndijk.
Waterschap
Jacob Westendorp vertelt over waterschappen en veenschappen in ons kerspel. In 1855 werd het eerste veenschap opgericht: de Oostermoersche en Zuidveldsche venen Later werden de veenschappen omgezet in waterschappen, hetgeen leidde tot het waterschap Valthe in 1903.
Familie Speelman in 1e Exloërmond
Geert van Rossum Hzn. geeft aan de hand van genealogische gegevens en van overleveringen uit het verleden een overzicht van de familie Speelman. Geert was getrouwd met Pietertje van Rossum-Speelman. Een artikel met een aantal prachtige oude foto’s.
Spienstertied
Een verhaal over de spienstertied, de tijd dat deze meisjes (nichtjes) gingen logeren bij families en daadwerkelijk meehielpen met het spinnen. In Valthe, begin jaren veertig van de vorige eeuw, was er geen sprake meer van spinnen. Toch kwamen was ’s avonds de keuken tot de laatste stoel bezet met de jongens uit het dorp.
De Heidebloem zestig jaar
Uit de Krant verhaalt over het jubileum van de toneelvereniging uit Valthe in 1958. Een artikel met prachtige oude foto’s uit de vorige eeuw en herinneringen over de oprichting en over het het spelen gaan in Drenthe.
PERSBERICHT Exloo, april 2014
OORLOGSVERHALEN VAN MARCHIEN BEUVING EN MAX DOUWES, SPORTTERREIN KLIJNDIJK EN BRAM KLOPPENBURG UIT VALTHERMOND
De eerste Spitwa(a)rk van 2014 begint met een artikel van Marchinus Elting over de oorlogsherinneringen van de familie Hosting uit Odoorn, verteld door Marchien Beuving.
Max Douwes schrijft in de oorlog een brief aan zijn vriend Kees van de Kuilen over het graven van mitrailleurgaten langs de weg van Klijndijk naar Odoorn voor de Duitse Wehrmacht. Marchinus Elting verhaalt over de wetenswaardigheden van Gerbrand (Bram) Kloppenburg, die van 1953 tot 1957 petroleumboer in Valthermond was.
Deze keer ook een oproep om meer gegevens over de stenen in de consistoriekamer van de Oringer kerk, de offersteen en de oelesteen. Henk van der Veen schrijft over 100 jaar geleden toen stemmen nog niet gewoon was. De rubriek Herkent u nog heeft een oude afbeelding met veel Valthermondse notabelen uit 1928. Jan Wierenga laat in zijn column Rondblik zijn licht schijnen over de Bouvier van Oring. Uit de krant gaat over het nieuwe sportveld in Klijndijk. De middenplaat laat de muziekvereniging De Bazuin uit 2e Exloërmond in 1923 zien en Oderen verandert toont een pand uit 1916 waar nu makelaardij Huis is gevestigd. Op de voorplaat staat de familie Zefat.
Oorlogservaringen van een Oringer familie
De oorlog van 1914-1918 ging grotendeels aan ons land en ons kerspel voorbij. Toch heeft de familie Hosting mede door een familie Buscherhof uit Rotterdam herinneringen aan beide oorlogen. Kort na de 1e Wereldoorlog kregen ze een evacué uit de havenstad. In de oorlogsjaren ‘40-’45 kregen ze met dezelfde evacué en zijn familie te doen. In beide gevallen waren ze welkom. Marchien Beuving (79) vertelt over haar oorlogsherinneringen.
Brief van Max Douwes
De redactie ontving een brief van Max Douwes. De brief is een van de vele, die Douwes in de periode 1942-1945 schreef aan zijn damvriend Kees van de Kuilen (1923-1981) in Voorthuizen. De inhoud heeft nadrukkelijk betrekking op de tijd en omgeving van Max Douwes zijn ouderlijk huis en de oorlogsactiviteiten in Klijndijk.
Sportterrein Klijndijk in gebruik genomen
‘Uit de krant’ is een rubriek waarin telkens een krantenartikel uit de vorige eeuw wordt gepubliceerd. Deze keer uit de Provinciale Drentse en Asser Courant van 2 september 1963 een artikel over het nieuwe sportterrein in Klijndijk. De krant meldt dat een kleine gemeenschap een grote prestatie leverde.
Nog geen 100 jaar geleden, was stemmen niet voor iedereen
Henk van der Veen vertelt over de historie van onze oude gemeente Odoorn. Wat veel lezers waarschijnlijk niet weten, is dat over samengaan van Borger en Odoorn ook in het verleden al eens vaker is gesproken. Maar dat we allemaal mogen stemmen voor de gemeenteraad is nog van later datum.
Bram Kloppenburg: petroleumboertje in Valthermond
Bram Kloppenburg was van 1953 tot 1957 petroleumboer in Valthermond. Toen Bram vier of vijf jaar was, werd zijn vader in het sanatorium opgenomen. Toen hij vijf jaar later terugkwam, was zijn ziekte jammer genoeg niet genezen. Het gezin zette het bedrijf voort. Bram vertelt over zijn leven.
De kerk van Odoorn
Marchinus Elting hoorde over een verhaal dat betrekking heeft op de consistoriekamer van de kerk in Odoorn. In een aantal kun je nu nog duidelijk zien dat daarin is gekrast. Als mensen vroeger last hadden van maagpijn ging men naar deze consistoriekamer en kraste men met een scherp voorwerp gruis uit één van deze stenen. Dan at men het vrijgekomen steengruis op. Dit zou de maagpijn wegnemen. Marchinus wil informatie over die stenen, de offersteen en de oelesteen.