Voor een beknopt overzicht in Excel van alle onderwerpen in voorgaande jaren klik hier

Een greep uit Spitwa(a)rk nr. 4

December 2024

PERSBERICHT

 Exloo, 10 december 2024

Muzikale Spitwa(a)rk: Luutje Dol en 2^e Exloërmondse dirigenten, Oringer orgel, Lipskers, kerst in Valthermond.

De nieuwe Spitwa(a)rk begint met een groot artikel van Albert Grooten uit 2^e Exloërmond over Luutje Dol. Hij was een bekende dirigent in 2e Exloërmond en omgeving.

Zijn muzikale ‘nalatenschap’ leverde tal van dirigenten op die in de voormalige gemeente en daarbuiten koren en muziekkorpsen leidden. Veel  korpsen en dirigenten komen voorbij.

De geschiedenis van het Oringer orgel wordt door Roelof Hoving beschreven. Dit orgel in de oudste kerk van ons kerspel en is meer dan 120 jaar oud. Het wordt nu grondig gerestaureerd.

Jakob Westendorp dook in de rol van de Lipskers in de geschiedenis van de vervening hier. Zij waren seizoenarbeiders uit Lipskerland en waren gewilde werkkrachten.

Jan Ottens uit Valthermond schreef een mooi kerstverhaal, dat begin vorige eeuw speelde in Valthermond.

 In de rubriek, Oet het grune kraantie een artikel van Egbert Kort. Hij schreef in 1951 hoe het begin vorige eeuw in de venen ging. Korts vader was venter in kruideniers- en bakkerswaren en hij schrijft onder andere over veenboeren, verplichte winkelnering, veenwerk en drank.

In Herkent u het nog? een oude foto ten tijde van een Zuidenveldfeest uit Odoorn.

De Middenplaat siert de boerderij van de gebroeders Keveling die aan het Zuiderdiep in Valthermond stond.

Op de voorplaat een straatbeeld uit Odoorn van rond 1920. Een foto van de Torenlaan met diverse personen en de  smederij Van Gerner.

 

Luutje Dol, dirigent uit de Kiel’n en zijn muzikale ‘nalatenschap’

Het dorp 2e Exloërmond heeft een rijk verleden op het gebied van de blaasmuziek. Als je spreekt over Luutje Dol zullen veel ouderen uit 2e Exloërmond en omgeving die naam kennen. Vooral de mensen uit de harmonie- en fanfarewereld. Deze dirigent zorgde ook dat leden het dirigeren oppakten. Een artikel met prachtige oude foto’s van oude korpsen en dirigenten uit 2 Exloërmond.

Historisch orgel Oringer kerk wordt gerestaureerd

Het orgel in de Oringer kerk staat letterlijk op omvallen en het kan het publiek nauwelijks zuivere tonen laten horen. Een historisch orgel met een leeftijd van ruim 120 jaar. In november 1897 verwoestte een brand de kerk met orgel. Met voortvarendheid werd tot herbouw besloten. De nieuwe kerk werd op 25 april 1899 in gebruik genomen. In 1899 schonk Jan Hadders een nieuw orgel. Jan Hadders, neef van de schenker van het orgel uit 1860, verlangt geen tegenprestatie. Er wordt een plaquette bij het orgel aangebracht voor de schenker en dat hangt er nog steeds.

Toch nog kerst!
Rond 1900 was er bij de Valtherdijk op verschillende plekken nog hoogveen. Er stonden enkele woningen. En in een van deze huisjes woonde de oude Gerrit de Groot. Gerrit werkte zijn hele leven in het veen. Bij het aan snee brengen van het veen in Valthermond, dat begon in de Kavelingen in 1853, was Gerrit bij. Zijn vrouw is overleden en Gerrit kan dat moeilijk verwerken. Op begraafplaats Oost ziet Maartje Gerrit. Zij zorgt er voor dat Gerrit toch een warme kerst heeft en dit meeviert in Kerk 44.

Roelof Hoving

Tel: 0591-549268 (privé)

06-29560994

Het blad wordt, indien gewenst, op verzoek toegezonden. Het blad is verkrijgbaar bij de Coöp in Odoorn, bij de bibliotheek en het Vervenershuus in Valthermond en bij de bibliotheken van  Odoorn en Valthermond en boekhandel Boelens (Emmermeer).

 

 

Roelof Hoving

Tel: 0591-549268 (privé)

06-29560994

Het blad wordt, indien gewenst, op verzoek toegezonden. Het blad is verkrijgbaar bij de Coöp in Odoorn, bij de bibliotheek en het Vervenershuus in Valthermond en bij de bibliotheek Odoorn en boekhandel Boelens (Emmermeer).