Een greep uit Spitwa(a)rk nr. 2

Juni 2024

Korhoenders, geen onderzoek naar kerkschilderingen Odoorn, Oet het grune kraantie, Burgemeesters in Odoorn en grenskwesties in het veengebied.

 

Van Henk Luning uit Assen een artikel over korhoenders, een vogel waarop vroeger veel werd gejaagd, maar nu in Nederland nauwelijks meer voorkomt.
Roelof Hoving meldt dat er vooralsnog geen onderzoek komt naar de schilderingen in de Oringer kerk.
In een nieuwe rubriek, Oet het grune kraantie een uitvoerig artikel van Jan Naarding over de geschiedenis van ons kerspel. 
Geert van Rossum Hzn. en Roelof Hoving schrijven over alle burgemeesters van de voormalige gemeente Odoorn.

Jacob Westendorp gaat in op de grenskwesties tussen de Valther- en Onstweddermarke.

Op de Middenplaat deze keer het huisje waarin de serie Bartje huisje in Odoornerveen werd opgenomen.


In Uit de krant  gaat het over de opening van de weg tussen Valthermond en Klijndijk in 1973. Op de voorplaat het personeel (1932) van kwekerij Dubbelboer.

Korhoenders hoorden erbij

Korhoenders houden zich bij voorkeur op in heide- en hoogveengebieden, maar ook wel op graslanden en akkers. De dieren kunnen tot onze inheemse pronkjuwelen worden gerekend en waren ook een geliefde jachtbuit. Het is deze jacht, in samenhang met een veranderende biotoop, die maakte dat de vogel in onze streken geheel uitgestorven raakte. Ook in ons kerspel Oderen.

Geen onderzoek naar muurschilderingen in Oringer kerk

In Spitwa(a)rk 2020-3 schreef Roel Sanders uit Zuidwolde over Margaretha, de patroonheilige van Odoorn. Hij las in Kerkkrantje uit 1938, waarin staat dat ambachtslieden in 1922 bij de vernieuwing van het kalkwerk in de consistorie stuitten op tekeningen. Helaas berichtte Het Drentse Landschap schrijft dat ze wel de intentie hadden om onderzoek te plegen, maar daar voorlopig van af te zien.

Burgemeesters in de gemeente Odoorn

Vanaf 1811 kende de voormalige gemeente Odoorn 14 burgemeesters. Sommigen bleven kort en anderen langer. Geert Van Rossum beschreef een groot aantal en Roelof Hoving vulde aan en schreef kort over de laatste drie.

Grenskwesties

De grenslijn tussen de grenzen van de Onstweddermarke en de Valthermarke lag in het woeste veenmoeras nabij de Schaapsberg (nu Zandberg). Hoewel in dat moerasgebied, ‘onland’, de grens in vroeger tijden niet zo nauw stak, was de grens nabij de Schaapsberg, waarlangs de Mussel-A stroomde, van groot belang. De langs dat riviertje gelegen gronden waren zeer vruchtbaar en in gebruik als hooi- en weidelanden.

Over het bezit van die gronden, ver van de dorpen Onstwedde en Valthe gelegen, is even lang getwist als de gronden in gebruik waren. Maar ook met andere marken waren er grensconflicten, zoals met de marken van Exloo, Weerdinge en Roswinkel.

 

 

Roelof Hoving

Tel: 0591-549268 (privé)

06-29560994

Het blad wordt, indien gewenst, op verzoek toegezonden. Het blad is verkrijgbaar bij de Coöp in Odoorn, bij de bibliotheek en het Vervenershuus in Valthermond en bij de bibliotheek Odoorn en boekhandel Boelens (Emmermeer).

 

ODEREN VERANDERT

In Oderen verandert gaat het over smederij Runge in Valthe.

Jan Wierenga's column

De boekenkast bij Jan buigt door, niet veel maar genoeg om de kast het uiterlijk te verschaffen van een vermoeid pakhuis vol kennis en informatie; een bijna niet meer te dragen last voor een meubelstuk, dat ook al wat op leeftijd begint te raken.

In Rondblik van Jan Wierenga zijn raadselachtige krachten, gebedsgenezing, kwakzalverij en wichelroede, onderwerp.